21 NGUYÊN TẮC VÀNG CỦA NGHỆ THUẬT LÃNH ĐẠO

Lãnh đạo là lãnh đạo. Cho dù bạn ở đâu, làm gì, dù thời gian thay đổi, dù công nghệ phát triển, dù sự khác biệt về văn hóa, những nguyên tắc lãnh đạo thật sự vẫn giữ nguyên giá trị.

John C.Maxwell đã mất cả đời mình để học 21 nguyên tắc vàng của nghệ thuật lãnh đạo. Chỉ với mong muốn là truyền đạt những nguyên tắc đó thật đơn giản, rõ ràng. Không chỉ dành riêng cho các nhà quản lý, nhà lãnh đạo mà cho tất cả những ai mong muốn mình phát triển hơn nữa.

Một trong những điều quan trọng về nguyên tắc nghệ thuật lãnh đạo là có một số nguyên tắc dễ hiểu và dễ áp dụng; mỗi nguyên tắc bổ sung cho nhau nhưng vẫn độc lập với nhau; áp dụng tốt các nguyên tắc này, mọi người sẽ đi theo bạn và ngay lập tức bạn hãy ghi nhớ và áp dụng các nguyên tắc này vào chính cuộc sống của mình.

21 nguyên tắc vàng của nghệ thuật lãnh đạo kết hợp những kiến thức mà John C. Maxwell tích lũy từ thành công cũng như sai lầm của bản thân với những quan sát và phân tích về các lĩnh vực kinh doanh, chính trị, thể thao, tôn giáo, quân sự… Đó là những nguyên tắc ảnh hưởng một cách căn bản tới hiệu quả cá nhân và tổ chức, đồng thời cho thấy “thành bại đều do lãnh đạo”, như Maxwell từng nói.

 

         Đây cũng là cơ hội mới cho những ai luôn khát khao sự thành công, hãy trở thành hình mẫu mà bạn mong muốn. Khát vọng thành công của bạn càng cao, nghệ thuật lãnh đạo càng cần thiết. Bạn càng muốn có tác động sâu sắc thì tầm ảnh hưởng của bạn càng phải lớn lao. Từ đó, hiệu quả của cá nhân và tổ chức luôn tỷ lệ thuận với năng lực lãnh đạo. Khả năng lãnh đạo quyết định cấp độ hiệu quả và người lãnh đạo luôn được “đẩy giới hạn lên cao” bằng mọi cách để tránh hiện tượng “sa thải lãnh đạo” vì đó không phải là giải pháp duy nhất. Có thể có rất nhiều người thông minh, tài năng và thành công nhưng cũng chỉ dừng ở mức nào đó vì năng lực lãnh đạo của họ còn nhiều hạn chế.

         Triết lý về nghệ thuật lãnh đạo của Maxwell được xây dựng trên niềm tin rằng các nguyên tắc nền tảng của nó là bất biến, có giá trị xuyên không gian, thời gian và bao trùm mọi lĩnh vực. Vì vậy, ông từng tâm sự: “Tôi đã dành cả đời mình để nghiên cứu phát triển nghệ thuật lãnh đạo… Lãnh đạo là yếu tố then chốt trong việc duy trì sự thành công của tổ chức. Để hiệu quả công việc tăng trưởng bền bỉ và thậm chí tăng theo cấp số nhân, điều quan trọng cần làm là bạn phải thiết lập cho được một đội ngũ lãnh đạo vững mạnh. Đối với các nhà lãnh đạo, khả năng nhận biết những vấn đề quan trọng nhất sẽ tốt hơn là nhận biết mọi vấn đề. Vì thế, tôi đã đúc kết những phần tinh túy nhất trong cuộc đời nghiên cứu của mình dành tặng các bạn tại hội thảo này”.

         Theo phân biệt của Peter Drucker, “nhà quản lý là người làm đúng mọi việc, còn nhà lãnh đạo là người làm những điều đúng.” Với John C. Maxwell, có một hình mẫu chung cho nhà lãnh đạo đích thực, và các tác phẩm ông viết đều hướng về hình mẫu này. Mỗi nhà lãnh đạo cần vận dụng nguyên tắc này, và thực hành với sự chủ động, linh hoạt, thường xuyên, để đảm nhiệm vai trò và vị trí của mình một cách toàn diện, đồng thời dẫn dắt người khác cùng đi đến thành công. Vì vậy, hãy đi theo những nguyên tắc của John Maxwell, và mọi người sẽ đi theo bạn! 21 nguyên tắc vàng của nghệ thuật lãnh đạo. Đúng là triết lý về nghệ thuật lãnh đạo  được xây dựng trên niềm tin rằng các nguyên tắc nền tảng của nó là bất biến, có giá trị xuyên không gian, thời gian và bao trùm mọi lĩnh vực. 

       Một trong những điều quan trọng về nguyên tắc nghệ thuật lãnh đạo là có một số nguyên tắc dễ hiểu và dễ áp dụng; mỗi nguyên tắc bổ sung cho nhau nhưng vẫn độc lập với nhau; áp dụng tốt các nguyên tắc này, mọi người sẽ đi theo bạn và ngay lập tức bạn hãy ghi nhớ và áp dụng các nguyên tắc này vào chính cuộc sống của mình.

 Và đây là tóm tắt 21 nguyên tắc ấy, trong đó nguyên tắc số 5(*) và 13(*) là 2 nguyên tắc tác giả bổ sung cho những lần xuất bản mới: 21 nguyên tắc vàng của nghệ thuật lãnh đạo sẽ bật nút khai mở cho những phẩm chất lãnh đạo vốn tiềm ẩn trong mỗi người:1. Nguyên tắc giới hạn; 2. Nguyên tắc ảnh hưởng; 3. Nguyên tắc tiến trình; 4. Nguyên tắc hàng hải; 5. Nguyên tắc tạo thêm giá trị; 6. Nguyên tắc nền tảng; 7. Nguyên tắc tôn trọng; 8. Nguyên tắc trực giác; 9. Nguyên tắc hấp dẫn; 10. Nguyên tắc kết nối; 11. Nguyên tắc thân tín; 12. Nguyên tắc chia sẻ quyền lực; 13. Nguyên tắc tái tạo;14. Nguyên tắc tin cậy; 15. Nguyên tắc chiến thắng;16.Nguyên tắc động lực; 17. Nguyên tắc ưu tiên; 18. Nguyên tắc hy sinh; 19. Nguyên tắc thời cơ; 20. Nguyên tắc phát triển bùng nổ; 21.Nguyên tắc di sản.

 

21 nguyên tắc chính là “21 Nguyên tắc Vàng của Nghệ thuật Lãnh đạo”, một trong các quyển sách “gối đầu giường” về kỹ năng lãnh đạo của tác giả John C. Maxwell, chuyên gia hàng đầu thế giới về phát triển nghệ thuật lãnh đạo. Khi nghiên cứu về 5 cấp độ lãnh đạo, có thể bạn sẽ muốn biết các nguyên tắc này sẽ được ứng dụng ra sao cho mỗi cấp độ. Dưới đây là bảng tóm tắt để giúp bạn tham khảo trong quá trình phát triển kỹ năng lãnh đạo của bản thân.

 

I. POSITION (QUYỀN HẠN): Mọi người theo bạn vì họ buộc phải làm vậy

CẤP ĐỘ I: CHỨC VỊ/QUYỀN HÀNH

   Mọi người đi theo bạn vì họ buộc phải theo do phân cấp quyền lực. Đây là lúc “mọi người theo bạn vì họ phải làm như vậy”. Maxwell cho rằng: “Ảnh hưởng của bạn sẽ không được mở rộng vượt quá ranh giới công việc của bạn. Bạn càng ở lâu tại cấp độ này, bạn có thể có được những ích cá nhân nhưng sự tín nhiệm của nhân viên sẽ càng giảm”.

        Nguyên tắc 1 – Nguyên tắc giới hạn: Khả năng lãnh đạo quyết định mức độ hiệu quả. Chúng ta đều có những giới hạn về tiềm năng lãnh đạo. Thách thức ở đây là phát triển để đạt tối đa tiềm năng, từ đó giảm giới hạn.

         Nhà lãnh đạo phải tự học hỏi và nâng tầm lãnh đạo của chính mình. John C. Maxwell đã nói rằng, nếu nhà lãnh đạo không tự phát triển chính mình, họ không thể giúp nhân viên phát triển được. Và khi những nhân viên giỏi không phục lãnh đạo của mình, họ sẽ ra đi. Đó chính là “nguyên tắc giới hạn” trong nghệ thuật lãnh đạo.

        Tài năng lãnh đạo xác định mức độ thành công. Nguyên tắc giới hạn cho chúng ta thấy giá trị của tài năng lãnh đạo. Tài năng lãnh đạo của một người cao thì hiệu quả công việc của người đó cao. Tài năng thấp thì hiệu quả cá nhân thấp. Không có ngoại lệ.

Hai anh em Dick McDonald và Maurice McDonald có tài kinh doanh nhà hàng. Đầu tiên, họ thành công trong việc cung cấp bữa ăn cho những người khách ngồi trên xe hơi. Sau đó họ phát triển thành hệ thống nhà hàng bán hamburger rất phát đạt.

      Tuy vậy, hai anh em nhà McDonald đã không thành công trong việc phát triển nhượng quyền cho hệ thống nhà hàng McDonald’s. Họ làm việc chăm chỉ, có đủ quyết tâm, có tài, thông minh và sở hữu nguồn tài chính vững vàng, nhưng họ thiếu điều quan trọng nhất: tài năng lãnh đạo.

    Cho đến khi Ray Kroc – một thương nhân và một nhà lãnh đạo tài năng – mua lại McDonald’s và trực tiếp điều hành việc phát triển nhượng quyền thì McDonald’s mới trở thành một tên tuổi nhượng quyền lớn.

Chính tầm nhìn và kỹ năng lãnh đạo của Ray Kroc đã biến hệ thống McDonald’s thành một hiện tượng nhượng quyền thành công vượt bậc.

Hiệu quả cá nhân là tích của 2 thừa số. Thừa số 1: tài năng lãnh đạo; thừa số 2: những yếu tố đóng góp cho thành công.

Do đó nếu những yếu tố đóng góp cho thành công cao, nhưng tài năng lãnh đạo thấp thì hiệu quả cá nhân cũng không thể cao được.

Để đạt hiệu quả cá nhân cao, chúng ta cần tăng cả hai thừa số. Và nói một cách khác, tài năng lãnh đạo là một nút chặn, một mức trần xác định hiệu quả cá nhân của mỗi chúng ta.

       Tài năng lãnh đạo của một người cao thì hiệu quả công việc của người đó cao. Tài năng thấp thì hiệu quả cá nhân thấp. Không có ngoại lệ. Một ví dụ khác để minh họa tầm quan trọng của tài năng lãnh đạo: Công ty Global Hospitality Resource của ông Stephenson chuyên mua lại các khách sạn và khu nghỉ dưỡng kém hiệu quả. Lần nào mua xong một doanh nghiệp, ông cũng đào tạo toàn bộ nhân viên, nâng cao chất lượng phục vụ khách hàng, và sa thải các lãnh đạo cũ với lý do “nếu họ là lãnh đạo giỏi thì hoạt động kinh doanh đã không tồi tệ như vậy”.

        Cách thực hiện của Don Stephenson có hơi cực đoan nhưng nó thể hiện rõ nguyên tắc số 1: Kết quả là, tài năng lãnh đạo quyết định hiệu quả công việc.

 

Nguyên tắc 3 – Nguyên tắc tiến trình: Kỹ năng lãnh đạo phát triển hàng ngày – không phải trong một ngày. Chúng ta có thể được bổ nhiệm vị trí lãnh đạo trong một ngày nhưng phát triển kỹ năng lãnh đạo là cả quá trình lâu dài. Khi áp dụng Nguyên tắc Quá trình, chúng ta hiểu rằng được bổ nhiệm vị trí lãnh đạo chỉ là điểm khởi đầu.

Nguyên tắc tiến trình. Tài năng lãnh đạo phát triển hằng ngày, chứ không phải trong một ngày.

Cuộc đời của Tổng thống Theodore Roosevelt là một ví dụ minh họa cho nguyên tắc tiến trình.

Khi còn nhỏ, ông bị bệnh hen suyễn, thị lực yếu, và rất gầy. Cha ông đã nói với ông rằng con có cái đầu nhưng không có cái thân thì cũng khó làm gì được.

Từ đó ông rèn luyện thể lực song song với việc trau dồi trí tuệ bằng cách tập nhiều môn thể thao khác nhau và ngày càng tiến bộ.

Khi tốt nghiệp đại học Harvard ông đã trở thành “một người khác” chứ không còn khiếm khuyết như cha ông đã từng lo nữa. Và sau đó, ông tiếp tục phát triển bản thân và tiến từng bước vững chắc về tương lai.

Tài năng lãnh đạo không thể phát triển trong một ngày mà là quá trình phát triển của cả cuộc đời.

Ông đã vượt qua mọi chông gai để đến với cương vị tổng tống, và đã làm được nhiều điều vĩ đại cho nước Mỹ. Ở bất kỳ vị trí nào, ông cũng luôn tiếp tục học hỏi, trau dồi bản thân và nâng cao tài năng lãnh đạo. Khi Theodore Roosevelt mất, người Anh Hugh Brogan từng nói về ông như sau: “Người đứng đầu Nhà Trắng giỏi nhất sau Lincoln, giàu sức sống nhất sau Jackson và ham đọc sách nhất sau John Quincy Adams.”

Tài năng lãnh đạo không thể phát triển trong một ngày mà là quá trình phát triển của cả cuộc đời. Khả năng phấn đấu, học tập bền bỉ để phát triển và nâng cao tài năng của mình là đặc trưng của những người lãnh đạo.

Quá trình học hỏi của người lãnh đạo được chia làm 5 giai đoạn: (1) Tôi không biết những gì tôi không biết; (2) Tôi biết những gì tôi cần biết; (3) Tôi biết những gì tôi không biết; (4) Tôi biết, tôi phát triển, và bắt đầu thể hiện; (5) Tôi phát triển dễ dàng nhờ vào những gì tôi biết.

Ở giai đoạn 5, những gì chúng ta đã bỏ công sức phát triển, học hỏi – theo nguyên tắc tiến trình – bắt đầu đem lại thành quả.

Nguyên tắc 4 – Nguyên tắc hàng hải: Ai cũng có thể lái tàu nhưng chỉ có lãnh đạo mới biết điều hướng. Khi đươc bổ nhiệm vị trí lãnh đạo, chúng ta cần hiểu rõ mình chỉ mới bắt đầu quá trình và vẫn còn rất nhiều điều phải học hỏi.

Nguyên tắc hàng hải. Ai cũng có thể lái tàu, nhưng không phải ai cũng có thể là hàng hải và vạch ra hành trình.

Lái tàu khó nhưng không quá khó. Việc khó hơn là lập hành trình đúng cho con tàu để con tàu vượt qua những chướng ngại và về đến bến thành công. Đó là công việc của người thuyền trưởng – nhà lãnh đạo.

Bí quyết quan trọng nhất của nguyên tắc thuyền trưởng là sự chuẩn bị. Công thức chuẩn bị của tác giả: “Xác định những kế hoạch hành động, vạch ra mục tiêu, điều chỉnh những ưu tiên, chia sẻ thông tin với những nhân vật chủ chốt khác và nhận được sự chấp nhận của họ, đi thẳng tới hành động, dự kiến khó khăn, luôn hướng về thành công, xem xét lại bản kế hoạch hằng ngày”.

II. PERMISSION (QUAN HỆ)Mọi người theo bạn vì họ muốn vậy

CẤP ĐỘ II: SỰ CHẤP THUẬN/CÁC MỐI QUAN HỆ

   Mọi người đi theo bạn vì họ muốn theo. Tại cấp độ này, “mọi người theo bạn vì họ muốn như vậy”, ông nói. “Mọi người sẽ theo bạn nhiều hơn là uy tín hiện có của bạn. Cấp độ này là sự tạo cảm hứng cho công việc”. Tuy vậy, Maxwell cũng cảnh báo không nên ở quá lâu tại cấp độ này: “Ở lại quá lâu sẽ khiến những người có động lực cao trở nên hiếu động không cần thiết”.

Nguyên tắc 2 – Nguyên tắc Gây ảnh hưởng: Thước đo khả năng lãnh đạo thật sự chính là khả năng gây ảnh hưởng – Không hơn, không kém. Nếu xem xét bản chất của việc lãnh đạo, đó chính là khả năng gây ảnh hưởng. Nhờ khả năng này, lãnh đạo có thể giúp các thành viên cùng làm việc để đạt mục tiêu chung đem lại lợi ích cho tất cả mọi người liên quan.

Nguyên tắc gây ảnh hưởng. Thước đo chính xác nhất của tài năng lãnh đạo chính là sự ảnh hưởng.

Chúng ta thường hay ngộ nhận về vị trí quản lý và người lãnh đạo. Chúng ta hay cho rằng nhà quản lý, doanh nhân, nhà khoa học, trí thức, người đứng đầu, người có chức vụ… là nhà lãnh đạo. Điều này chưa chắc đúng.

Những người này dù có vị trí chính thức, hay rất giỏi trong công việc chuyên môn nhưng chưa chắc họ là nhà lãnh đạo. Họ chỉ thật sự trở thành nhà lãnh đạo khi họ có khả năng ảnh hưởng lên người khác và làm cho người khác đi theo sự lãnh đạo của họ.

Không gây ảnh hưởng được đến người khác, không có ai đi theo thì dù có là quản lý cấp cao, hay có bất cứ chức danh nào khác, chúng ta vẫn chưa phải là nhà lãnh đạo.

Không phải nhờ vị trí Công nương, mà chính sức hấp dẫn và sự ảnh hưởng của cá nhân mình mà Diana đã thành công trong việc thuyết phục rất nhiều người, kể cả chính phủ tham gia vào các chương trình như: nghiên cứu bệnh AIDS, chăm sóc những người bị bệnh phong cùi, và chống việc rải bom mình.

Cuộc trưng cầu của tờ London Daily Mail tổ chức năm 1996 về “người đáng mến nhất thế giới” đã xác nhận sự ảnh hưởng mạnh mẽ của Công nương Diana.

Mặc dù có chức vụ chính thức, nhưng vì không có kinh nghiệm về chỉ huy và không tạo được sự ảnh hưởng, Đại uý Abraham Lincoln đã không thành công khi lãnh đạo đạo quân của mình. Thế nhưng trong vai trò chính trị gia và sau này là Tổng thống, ông đã rất thành công. Đó là vì ông đã học được bài học kinh nghiệm, trở thành người có tác động và ảnh hưởng sâu sắc đến mọi người.

Nguyên tắc 5 – Nguyên tắc Tạo thêm giá trị: Nhiệm vụ của lãnh đạo là tạo thêm giá trị cho người khác. Nhiều người khi bắt đầu đảm nhiệm vị trí lãnh đạo chỉ vì động cơ cá nhân. Khi đến Cấp bậc 2, lãnh đạo cần thực hành. Nguyên tắc Tạo thêm giá trị bằng cách hỗ trợ, phát triển và tạo giá trị cho người khác.

Tạo giá trị. Nhà lãnh đạo tạo giá trị bằng cách phục vụ người khác.

Chúng ta thường nghe những định nghĩa sau về công việc của nhà lãnh đạo: nhận lãnh trách nhiệm, điều hành công ty, tạo ra lợi nhuận cho cổ đông, chiến thắng đối thủ cạnh tranh…

Thế nhưng, đó không phải là kết quả cuối cùng của lãnh đạo. Mà đó là mức độ phát triển và thành công của những người làm việc cùng người lãnh đạo. Đó chính là giá trị mà nhà lãnh đạo đã “cộng” cho mối quan hệ giữa họ và những người đi theo sự lãnh đạo của họ.

Nhà bác học Albert Einstein cho rằng nhà lãnh đạo là “những người phục vụ người khác sống một cuộc sống có giá trị”.

Jim Sinegal, người đồng sáng lập và Tổng giám đốc của Costco – chuỗi cửa hàng bán lẻ hàng đầu nước Mỹ và thế giới – là một minh hoạ rõ nét của một nhà lãnh đạo tạo giá trị bằng cách phục vụ người khác. Ông không chỉ trả lương cao cho nhân viên mà còn kết nối, quan tâm, tôn trọng và phát triển họ.

Costco thành công vượt bậc không chỉ nhờ vào những chiến lược kinh doanh giỏi mà còn nhờ vào chất lượng, năng suất làm việc, cũng như sự trung thành của đội ngũ nhân viên.

Nguyên tắc 6 – Nguyên tắc nền tảng vững chắc: Lòng tin là nền tảng của lãnh đạo. Chúng ta không thể gây ảnh hưởng đối những người không tin tưởng chúng ta. Lòng tin chính là chất keo gắn kết mọi người. Lòng tin bắt đầu từ Cấp độ 2 và càng phát triển khi chúng ta tiến lên Cấp độ cao hơn.

Nguyên tắc nền tảng vững chắc. Niềm tin là nền tảng vững chắc của người lãnh đạo.

Bộ trưởng Mỹ McNamara và Tổng thống Johnson đã nói dối người dân Mỹ về cuộc chiến Việt Nam. Kết quả là McNamara phải từ chức còn Johnson phải từ bỏ sự nghiệp chính trị.

Trong việc lãnh đạo, niềm tin rất quan trọng. Khi làm mất niềm tin ở người khác, chúng ta đã tự loại mình ra khỏi giới lãnh đạo.

Để xây dựng niềm tin, người lãnh đạo phải thể hiện những phẩm chất bao gồm: năng lực, quan hệ, và tính cách. Trong đó tính cách là nền tảng quan trọng nhất.

Mọi người sẽ bỏ qua, không đặt niềm tin vào người có khiếm khuyết trong tính cách. Tính cách là nền tảng của sự kết nối, tạo nên tính kiên định, tạo ra tiềm năng, tạo dựng lòng tôn trọng; tính cách tạo ra niềm tin. Và niềm tin tạo nên lãnh đạo.

Nguyên tắc 10 – Nguyên tắc kết nối: Lãnh đạo phải thể hiện cái tâm trước khi nhờ hỗ trợ. Kết nối là khả năng hiểu và đồng cảm với người khác theo cách sẽ giúp người lãnh đạo tăng khả năng ảnh hưởng.

Nguyên tắc kết nối. Việc thu phục nhân tâm của nhà lãnh đạo phải được thực hiện trước mọi việc khác.

Những nhà quản lý có chức vụ cho rằng mình không cần phải kết nối. Họ nghĩ rằng nhân viên phải đến với họ. Điều đó không đúng đối với nhà lãnh đạo. Những nhà lãnh đạo thật sự hiểu rằng họ phải là người thực hiện kết nối trước với mọi người.

Napoleon học cách nhớ tên toàn bộ các tướng lĩnh của ông; Robert E.Lee đi thăm tất cả quân lýnh ở trại vào các đêm trước trận chiến.

Bà Elizabeth Dole – Chủ tịch Hội Chữ thập đỏ Hoa Kỳ – là một người có khả năng kết nối tuyệt vời. Khi bà bước ra sân khấu, mọi người có cảm giác yêu mến và xem bà như bạn. Khi bà kết thúc bài phát biểu, bản thân tác giả muốn theo bà đi khắp nơi.

Những nguyên tắc kết nối: tự tin với bản thân, kết nối với sự thẳng thắn và trung thực, phải thật sự quan tâm đến từng người mà mình tiếp xúc.

Khi đứng trước đám đông, nhà lãnh đạo phải tự nhủ rằng mình đang đứng trước những con người khác nhau, có suy nghĩ, giá trị và kỳ vọng khác nhau.

Nhà lãnh đạo phải kết nối cảm xúc được với đám đông và với từng người. Người lãnh đạo tài năng luôn tâm niệm và hiểu rằng “lãnh đạo bản thân bằng lý trí, lãnh đạo mọi người bằng trái tim”.

Nhà lãnh đạo cần thực hiện việc kết nối và thu phục nhân tâm của mọi người.

III. PRODUCTION (KẾT QUẢ) Mọi người theo bạn vì những gì bạn đã làm cho công ty hay tổ chức

CẤP ĐỘ III: ĐỊNH HƯỚNG KẾT QUẢ

   Mọi người đi theo bạn vì những gì bạn đã làm cho tổ chức. “Đây là một nơi mà hầu hết mọi người cảm nhận được sự thành công”, Maxwell nói. “Họ thích bạn và thích việc bạn đang làm cho tổ chức. Các vấn đề được giải quyết với rất ít nỗ lực vì đã có động lực từ bạn”. Thành công được cảm nhận bởi người khác, họ thích bạn và thích nhiệm vụ của bạn, và các vấn đề dễ dàng được giải quyết.

Nguyên tắc 13 – Nguyên tắc Tái tạo: Chúng ta làm theo những gì chúng ta thấy. Khi nhân viên thấy lãnh đạo đạt kết quả, họ hiểu rằng bản thân họ cũng cần đạt kết quả. Khi tập thể cùng hướng đến kết quả, năng suất chung của mọi thành viên sẽ tăng lên.

Nguyên tắc 13 – Nguyên tắc tái tạo. Nhà lãnh đạo tài năng sinh ra nhà lãnh đạo khác.

Một nghiên cứu về nguyên nhân chính của việc trở thành nhà lãnh đạo cho thấy: Khoảng 10% nhà lãnh đạo có năng lực tự nhiên, 5% được tạo ra từ khủng hoảng, và tới 85% được ảnh hưởng bởi những nhà lãnh đạo khác.

Có nhiều nhà lãnh đạo không thấy được giá trị trong việc tạo ra nhà lãnh đạo khác, và đôi khi còn cố gắng “đì” người khác. Khi làm như vậy, họ đã tự làm giảm đi tiềm năng của chính họ và tổ chức.

Những nhà lãnh đạo có thể tạo ra nhà lãnh đạo khác sẽ dựng nên môi trường dành cho các nhà lãnh đạo và tăng tiềm năng phát triển cho tổ chức.

Nguyên tắc 13(*) – Nguyên tắc  tấm gương. Mọi người làm theo những gì họ thấy.

Nhà lãnh đạo tài năng cần phải có hai phẩm chất khác hẳn nhau. Phẩm chất thứ nhất: họ phải là người có tầm nhìn xa trông rộng để có thể dẫn dắt tổ chức, đội ngũ đến thành công.

Phẩm chất thứ hai cũng hết sức quan trọng: họ phải sống với thực tế. Nhà lãnh đạo phải là người có thể làm những việc thực tế và đóng góp cho tổ chức.

Nhà lãnh đạo quân sự không thể chỉ hô hào binh sĩ tập luyện và tiến về phía trước trong khi bản thân mình không tập luyện và khi xông trận thì tìm cách lẩn tránh nguy hiểm.

Giám đốc công ty không thể chỉ rao giảng và thúc giục nhân viên về văn hóa công ty, về tinh thần làm việc tập thể, nhưng bản thân mình lại không làm theo những điều này. Đó không phải là những tấm gương để mọi người noi theo.

Nếu chúng ta nói và làm khác nhau, chúng ta không cho nhân viên một tấm gương nào để nhìn vào và làm theo, chúng ta không phải là một nhà lãnh đạo tài năng.

Nguyên tắc tấm gương. Mọi người làm theo những gì họ thấy.

Nhà lãnh đạo tài năng cần phải có hai phẩm chất khác hẳn nhau. Phẩm chất thứ nhất: họ phải là người có tầm nhìn xa trông rộng để có thể dẫn dắt tổ chức, đội ngũ đến thành công.

Phẩm chất thứ hai cũng rất quan trọng: họ phải sống với thực tế. Nhà lãnh đạo phải là người có thể làm những việc thực tế và đóng góp cho tổ chức.

Nhà lãnh đạo quân sự không thể chỉ hô hào binh sĩ tập luyện và tiến về phía trước trong khi bản thân mình không tập luyện và khi xông trận thì tìm cách lẩn tránh nguy hiểm.

Giám đốc công ty không thể chỉ rao giảng và thúc giục nhân viên về văn hóa công ty, về tinh thần làm việc tập thể, nhưng bản thân mình lại không làm theo những điều này. Đó không phải là những tấm gương để mọi người noi theo.

Nếu chúng ta nói và làm khác nhau, chúng ta không cho nhân viên một tấm gương nào để nhìn vào và làm theo, chúng ta không phải là một nhà lãnh đạo tài năng.

 

Nguyên tắc 15 – Nguyên tắc Chiến thắng: Lãnh đạo luôn tìm ra cách giúp tập thể chiến thắng. Lãnh đạo ở Cấp bậc 3 luôn tìm ra cách thức gúp đội của mình đạt mục tiêu. Họ làm điêu này thường xuyên và không quản ngại những khó khăn, thử thách hay nghịch cảnh.

Nguyên tắc chiến thắng. Nhà lãnh đạo tài ba tìm ra con đường cho toàn đội giành chiến thắng.

Nhà lãnh đạo chiến thắng là nhà lãnh đạo không chấp nhận thất bại. Họ làm mọi việc để đưa tổ chức đến chiến thắng.

Thủ tướng Anh Churchill là một nhà lãnh đạo chiến thắng. Để chiến thắng trước kẻ thù phát xít, ông đã làm mọi việc mà ông có thể làm: tập hợp nhân dân, dàn quân, liên kết với Liên Xô, thuyết phục tổng thống Mỹ tham gia cuộc chiến…

Herb Kelleher, Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc của hãng hàng không SouthWest, đã lãnh đạo bản thân và South West vượt muôn vàn khó khăn để đi đến thành công. Và ông vẫn tiếp tục chiến đấu cho những thằng lợi kế tiếp của SouthWest.

Ba yếu tố cần thiết để chiến thắng: sự đồng thuận và đồng tâm của toàn bộ các thành viên trong tổ chức; kỹ năng cao của từng thành viên; người lãnh đạo cống hiến cho chiến thắng và phát triển từng người trong tổ chức, phát huy tiềm năng của họ.

 

Nguyên tắc 16 – Nguyên tắc Thời điểm vàng: Lãnh đạo cần nhận biết thời điểm vàng. Khi thực hành Nguyên tắc này ở cấp bậc 3, lãnh đạo nhận biết khi nào thời điểm vàng đến để có hành động thích hợp – từ đó tạo ra kết quả tích cực và liên tục.

Nguyên tắc vàng trong nghệ thuật lãnh đạo số 16:

Nguyên tắc động lực. Động lực là người bạn tri kỷ của nhà lãnh đạo.

Bất cứ vật thể nào muốn chuyển động cũng cần phải có động lực. Trong công việc cũng vậy, không có quán tính, không có động lực, mọi việc sẽ bị ngừng tại chỗ.

Nhà lãnh đạo phải biết cách tạo ra động lực, tạo ra quán tính cho người khác. Khi đã có quán tính, mọi trở ngại sẽ được vượt qua.

Nguyên tắc 17 – Nguyên tắc Ưu tiên: Lãnh đạo hiểu rằng làm việc không có nghĩa là đạt kết quả. Khi thực hiện nguyên tắc này, lãnh đạo hiểu rằng bận rộn không hẳn là hiệu quả nếu chúng ta không biết lập thứ tự ưu tiên và không tập trung vào những việc quan trọng giúp đem lại hiệu suất cao nhất cho bản thân và cả tập thể.

Nguyên tắc ưu tiên. Nhà lãnh đạo tập trung vào công việc được ưu tiên.

Nhà lãnh đạo giỏi không bao giờ tập trung làm những gì ngoài danh sách ưu tiên. Người lãnh đạo áp dụng nguyên lý Pareto và nguyên tắc 3R trong công việc của mình.

Nguyên lý Pareto: Nếu chúng ta tập trung vào 20% những điều quan trọng, chúng ta sẽ đạt được 80% hiệu quả của công việc.

Nguyên tắc 3R: Căn cứ vào yêu cầu (Requirement), kết quả (Return) và phần thưởng (Reward) để xác định những điều cần ưu tiên thực hiện.

IV.PEOPLE DEVELOPMENT (PHÁT TRIỂN) Mọi người theo bạn vì những gì bạn đã làm cho họ

CẤP ĐỘ IV: PHÁT TRIỂN CON NGƯỜI/TÁI TẠO

   Mọi người đi theo bạn vì những gì bạn đã làm cho họ. “Đây là sự phát triển lâu dài cho tổ chức”, Maxwell lưu ý. “Cam kết phát triển thế hệ lãnh đạo kế tiếp của bạn sẽ đảm bảo sự phát triển cho tổ chức và cho mọi người. Hãy làm bất cứ điều gì có thể để phát triển nó”.

Nguyên tắc 11 – Nguyên tắc Lập nhóm thân cận: Tiềm năng phát triển của lãnh đạo dựa trên nhóm người thân tín. Nếu chúng ta có tầm nhìn lớn, chúng ta cần một nhóm người thân tín có năng lực để giúp mình đạt được mục tiêu. Những người thân cận này giống như thành viên gia đình thứ hai của chúng ta và sẽ giúp chúng ta trong công việc lãnh đạo để đạt những điều mong muốn.

Nguyên tắc thân tín. Mức độ thành công của nhà lãnh đạo do những người thân tín nhất quyết định.

Nhà lãnh đạo không nên tốn quá nhiều thời gian để thuyết phục, truyền cảm hứng tới những người có thái độ tiêu cực hay chống đối minh. Thay vào đó, nhà lãnh đạo nên truyền năng lượng của mình cho những người tích cực, chia sẻ niềm tin với mình. Họ sẽ cộng hưởng và truyền năng lượng ngược lại cho nhà lãnh đạo.

“Thành công không đến từ những gì nhà lãnh đạo biết mà đến từ những người mà nhà lãnh đạo biết và con đường nhà lãnh đạo dành cho họ.”

Nhà quản trị Lee Jacocca, tập đoàn Ford và Chrysler, từng nói rằng thành công không đến từ những gì nhà lãnh đạo biết mà đến từ những người mà nhà lãnh đạo biết và con đường nhà lãnh đạo dành cho họ.

Nguyên tắc 12 – Nguyên tắc Trao quyền: Chỉ những lãnh đạo mạnh mẽ tự tin mới biết trao quyền cho người khác. Chúng ta không thể tiến lên cấp bậc lãnh đạo số 4 nếu không biết cách trao quyền, tăng chức cho người khác và phát triển tiềm năng lãnh đạo trong họ.

Nguyên tắc phân quyền. Những nhà lãnh đạo bản lĩnh chia sẻ quyền lực cho người khác.

Các lãnh đạo thông thường chống lại nguyên tắc chia sẻ quyền lực bởi nhiều lý do: lo sợ mất vị trí, không dám thay đổi, thiếu ý chí…

Cả Henry Ford và Henry Ford II đều không tuân theo luật phân quyền. Họ trừ khử những thành viên xuất sắc vì lo sợ cho sự an toàn của bản thân.

Còn Tổng thống Abaham Lincoln là người lãnh đạo thật sự bản lĩnh. Ông lựa chọn chính những đối thủ chính trị làm thành viên nội các của mình.

Chia sẻ quyền lực là một sức mạnh không chỉ giúp cho người được nhận quyền lực có cơ hội phát triển mà còn giúp cho nhà lãnh đạo – người đã chia sẻ quyền lực – cũng lớn mạnh theo. Nhà lãnh đạo vì thế phải vượt qua những rào cản và tìm kiếm những người giỏi để phân quyền.

Một nghiên cứu về nguyên nhân chính của việc trở thành nhà lãnh đạo cho thấy: Khoảng 10% nhà lãnh đạo có năng lực tự nhiên, 5% được tạo ra từ khủng hoảng, và tới 85% được ảnh hưởng bởi những nhà lãnh đạo khác.

Có nhiều nhà lãnh đạo không thấy được giá trị trong việc tạo ra nhà lãnh đạo khác, và đôi khi còn cố gắng “đì” người khác. Khi làm như vậy, họ đã tự làm giảm đi tiềm năng của chính họ và tổ chức.

Những nhà lãnh đạo có thể tạo ra nhà lãnh đạo khác sẽ dựng nên môi trường dành cho các nhà lãnh đạo và tăng tiềm năng phát triển cho tổ chức.

Nguyên tắc 14 – Nguyên tắc Tín nhiệm: Nhân viên cần tín nhiệm lãnh đạo trước khi tin tưởng vào tầm nhìn. Không có gì truyền cảm hứng và đem lại nhiệt huyết cho nhân viên hơn là người lãnh đạo biết hỗ trợ, tạo giá trị và giúp họ phát triển tối đa tiềm năng để có thể phát huy năng lực lãnh đạo người khác.

Nguyên tắc làm cho người khác tín nhiệm. Mọi người tin vào nhà lãnh đạo trước khi tin vào tầm nhìn của họ.

Mahatma Gandhi là một trong những nhà lãnh đạo vĩ đại nhất của mọi thời đại. Ông đã lãnh đạo đất nước Ấn Độ của mình đến độc lập. Chủ trương của ông là đấu tranh bất bạo động.

Nhiều người Ấn Độ không tin vào chủ trương này, nhưng họ tin vào con người ông và sự lãnh đạo của ông, và vì thế họ tin theo tầm nhìn chiến lược và tuân thủ kế hoạch của ông.

Nhà lãnh đạo tìm kiếm ước mơ, sau đó tìm kiếm mọi người. Còn mọi người thì tìm kiếm nhà lãnh đạo, sau đó mới tìm kiếm ước mơ.

Nguyên tắc 18 – Nguyên tắc hy sinh. Nhà lãnh đạo phải biết hy sinh để tiến tới.

Đôi khi nhà lãnh đạo phải sẵn sàng cho đi một cái gì đó để có thể tiến về phía trước. Trong những hoàn cảnh khó khăn, nhà lãnh đạo doanh nghiệp thậm chí phải hy sinh làm việc 24/24 mà không nhận được tiền lương, thù lao, cũng như sự cảm kích nào. Đó là nguyên tắc hy sinh: lùi 1 bước để tiến 2 bước.

Để đạt được mục tiêu, nhà lãnh đạo phải hy sinh; để giữ vững vị trí, nhà lãnh đạo phải hy sinh nhiều hơn.

Nguyên tắc 19 – Nguyên tắc thời cơ. Đối với việc lãnh đạo, thời điểm là cực kỳ quan trọng.

Hầu như không ai có thể dự đoán được ông Jimmy Carter, Thống đốc bang Georgia có thể thành Tổng thống Mỹ năm 1976. Ông đã nhận thấy thời cơ quý báu đến từ sự lo ngại của nước Mỹ về chiến tranh Việt Nam và vụ bê bối Watergate để tiến hành chiến dịch tranh cử và đã chiến thắng.

Hành động đúng vào thời điểm đúng sẽ đem lại kết quả vượt bậc cho nhà lãnh đạo.

 

 

V. PINNACLE (KÍNH TRỌNG) Mọi người theo bạn vì kính trọng con người bạn và những gì bạn tạo dựng

CẤP ĐỘ V: CÁ NHÂN/SỰ TÔN TRỌNG

   Mọi người đi theo bạn vì bạn là ai và bạn đại diện cho điều gì. “Nó chỉ dành cho những nhà lãnh đạo đã dành nhiều năm phát triển con người và tổ chức, nhưng không nhiều người có được điều này”.

 

Nguyên tắc 7 – Nguyên tắc tôn trọng. Mọi người đi theo sự lãnh đạo của những nhà lãnh đạo mạnh mẽ hơn họ.

Những người mạnh mẽ tìm kiếm các nhà lãnh đạo mạnh mẽ hơn. Bà Harriet Tubman là một phụ nữ học thức thấp, gần 40 tuổi, cao chưa đầy 1,5 mét, thiếu hai răng cửa, da màu nâu đen nhưng đã làm cho người khác nhận ra sự mạnh mẽ, quyết tâm của bà đối với công cuộc giải phóng nô lệ mà bà tự cho rằng mình có nghĩa vụ phải làm.

Vào những năm 1850 – 1860, bà đã thực hiện 19 cuộc giải cứu cho hơn 30 nô lệ tại miền Nam nước Mỹ, bất chấp vô vàn nguy hiểm và khó khăn.

Bà Harriet Tubman đã giành được sự tôn trọng không chỉ từ tầng lớp nô lệ mà còn cả từ những người có thế lực, tiếng tăm trong xã hội lúc bấy giờ.

Bà Harriet Tubman đã trở thành nhà lãnh đạo lỗi lạc vì mọi người cảm thấy sức mạnh và tài năng lãnh đạo của bà. Họ tôn trọng bà và có cảm giác bị thôi thúc phải theo bà.

Tác giả khi chuyển công ty Injoy từ San Diego (California) đến Atlanta (Georgia) đã thuyết phục được 100% các nhà lãnh đạo chủ chốt của công ty thay đổi cuộc sống và đi theo mình. Tác giả đã dành cả đời để phát triển khả năng lãnh đạo nên được các thủ lĩnh khác tôn trọng và đi theo.

Nguyên tắc 8 – Nguyên tắc trực giác. Nhà lãnh đạo đánh giá được mọi thứ nhờ vào trực giác lãnh đạo của mình.

Trực giác giúp nhà lãnh đạo nhận biết các yếu tố vô hình trong công tác lãnh đạo. Người lãnh đạo dùng trực giác để: dự báo tình huống, nắm bắt xu hướng, hiểu rõ nguồn lực, hiểu mọi người, và hiểu được chính mình.

Khi được mời tái sáng lập Apple, Steve Jobs đã dùng trực giác của mình để có những hành động quyết đoán: thay đổi hệ thống điều hành, chế tạo những sản phẩm mang tính sáng tạo độc đáo.

Tướng Colin Powell – cựu Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ – nhận xét rằng các nhà lãnh đạo sẽ đánh mất cơ hội nếu chờ đầy đủ thông tin và sự kiện. Đối với ông, thu thập được 40-60% thông tin là đã đủ để ra quyết định. Phần 60-40% còn lại, ông dùng trải nghiệm và trực giác để bổ sung.

Có người sinh ra đã có khả năng trực giác bẩm sinh. Nhưng ai cũng có thể trau dồi để phát triển thêm khả năng trực giác của mình. Không có linh cảm trực giác, chúng ta không thể là nhà lãnh đạo xuất sắc.

Nguyên tắc 9 – Nguyên tắc hấp dẫn. Nhà lãnh đạo thu hút những người tương đồng với họ.

Một cách tổng quát, những nhà lãnh đạo sẽ hấp dẫn và thu hút những người có sự tương đồng với họ về: thái độ, thế hệ (tuổi), thân phận, giá trị, kinh nghiệm cuộc sống, tài năng lãnh đạo. Tài năng lãnh đạo của nhà lãnh đạo càng cao thì khả năng thu hút người tài giỏi của họ càng cao.

Nguyên tắc 20 – Nguyên tắc Phát triển vượt bậc: Muốn phát triển theo cấp số cộng, dẫn dắt nhân viên – muốn phát triển theo cấp sô nhân, dẫn dắt lãnh đạo. Mỗi lần chúng ta phát triển được một người có khả năng lãnh đạo ở cấp độ 4, chúng ta thay đổi doanh nghiệp và tăng cơ hội thành công. Lý do là khi chúng ta đào tạo được đội ngũ lãnh đạo kế thừa, chúng ta không chỉ có được lãnh đạo mà còn tất cả những người đi theo họ.

Nguyên tắc phát triển vượt bậc. Để tăng trưởng, hãy lãnh đạo cấp dưới. Để bùng nổ, hãy lãnh đạo nhà lãnh đạo.

Để đạt sự phát triển vượt bậc, nhà lãnh đạo tài giỏi phải là thủ lĩnh của những nhà lãnh đạo khác với nhiều người được lãnh đạo bên dưới. Khi đó, sức mạnh của tổ chức sẽ được tăng lên với cấp số nhân.

Nguyên tắc 21 – Nguyên tắc Di sản: Giá trị lâu dài của người lãnh đạo được đánh giá bởi giá trị kế thừa. Mục tiêu trong cuộc sống của chúng ta là tạo ra những gì có giá trị lâu dài. Ở cấp độ lãnh đạo 5, điều hiệu quả nhất mà chúng ta có thể làm chính là đầu tư để cải thiện cuộc sống của người khác.

Nguyên tắc di sản. Giá trị bền vững của một nhà lãnh đạo được đo bằng sự kế thừa.

Ông Roberto C.Goizueta – Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc Coca-Cola khi mất đi một cách bất ngờ đã để lại một di sản tuyệt vời cho những người kế thừa ông.

Những nhà lãnh đạo tài ba luôn để lại di sản, nền móng cơ bản tạo nên hiệu quả và thành công của tổ chức cho những nhà lãnh đạo kế tiếp.

Chính vì vậy, khi những nhà lãnh đạo tài ba không còn, tổ chức của họ vẫn tiếp tục thành công và phát triển trên nền tảng di sản mà họ đã xây dựng và để lại.

        Theo phân biệt của Peter Drucker, nhà quản lý là người làm đúng mọi việc, còn nhà lãnh đạo là người làm những điều đúng. Với  John C. Maxwell, có một hình mẫu chung cho nhà lãnh đạo đích thực về triết lý về nghệ thuật lãnh đạo xây dựng trên niềm tin rằng: 21 nguyên tắc nền tảng có giá trị xuyên không gian, thời gian và bao trùm mọi lĩnh vực. Vì vậy, những nguyên tắc này, mỗi nhà lãnh đạo cần vận dụng và thực hành với sự chủ động, linh hoạt, thường xuyên, để đảm nhiệm vai trò và vị trí của mình một cách toàn diện; đồng thời dẫn dắt người khác cùng đi đến thành công. Như đã trình bày ở trên đây là bản tóm lược 21 Nguyên tắc vàng của nghệ thuật lãnh đạo sẽ bật nút khai mở cho những năng lực lãnh đạo vốn tiềm ẩn trong mỗi người, để chúng được sử dụng và phát triển kỹ năng lãnh đạo. Đó cũng là xuất phát điểm không thể bỏ qua đối với những nhà lãnh đạo đang mong muốn thay đổi, tự đổi mới bằng cách:

– Tìm điểm tham chiếu cho trải nghiệm trong tổ chức/doanh nghiệp;

– Tìm cơ sở để phân tích và tu luyện năng lực lãnh đạo;

– Xây dựng tầm nhìn xa trông rộng của  người lãnh đạo;

– Xác định những năng lực điều hành của người lãnh đạo.

       Năng lực lãnh đạo nằm sâu tiềm ẩn trên hai bán cầu não (não trái, não phải) trong mỗi con người chúng ta, nhưng không phải ai cũng có thể phát huy hay vận dụng nó một cách đúng đắn. Thật vậy, chỉ có những người dám thử, dám làm và năng tìm tòi học hỏi và hoàn thiện bản thân bằng những kinh nghiệm học được từ người đi trước mới có thể trở thành một dấu nhấn nổi trội trong xã hội và hoàn hảo cho cuộc sống bản thân. Hãy đi theo những nguyên tắc của John Maxwell, và mọi người sẽ đi theo bạn!

Tổng hợp tài liệu tham khảo  INTERNET.

https://www.facebook.com/phanhieutcmiendong

http://aitech.edu.vn/

http://hocvalamsaigon.com

http://vuahocvalam.com

VIỆN CÔNG NGHỆ QUẢN TRỊ Á CHÂU – TS. NGUYỄN VĂN HÙNG